Leczenie stomatologiczne jest zróżnicowane zależnie od indywidualnych uwarunkowań i stanu uzębienia danego pacjenta. Czasami przed założeniem właściwej plomby dentysta stosuje opatrunek na ząb, który należy wymienić na stałą plombę w określonym czasie. Dowiedz się, kiedy i w jakim celu stosuje się opatrunek tymczasowy na ząb i po jakim czasie należy go wymienić.

Co to jest opatrunek na ząb (opatrunek tymczasowy)?

Opatrunek na ząb to tymczasowe wypełnienie zamykające ubytek w zębie po leczeniu stomatologicznym. Opatrunek zakłada się na określony czas: na kilka lub kilkanaście dni przy konieczności zatrucia zęba i leczenia kanałowego lub gdy lekarz uzna, że ząb należy obserwować przed założeniem właściwej plomby. Opatrunek tymczasowy stosowany jest w różnych sytuacjach, jednak ogólnym wskazaniem jest stan zęba, który wymaga dłuższego leczenia i nie można od razu założyć stałego wypełnienia.

Czy opatrunek na ząb to to samo, co zatrucie zęba?

Opatrunek na ząb to nie to samo co zatrucie zęba. Ząb zatruwany jest przed leczeniem kanałowym, w celu zablokowania receptorów bólowych. Opatrunek tymczasowy może być założony także na żywy, niezatruty ząb, gdy ubytek jest na tyle głęboki, że lekarz obawia się konieczność leczenia kanałowego i chce poddać ząb obserwacji przed założeniem trwałej plomby. Taki opatrunek umożliwia też rewitalizację zęba i odbudowę tkanki, co pozwala uchronić ząb przed leczeniem kanałowym.

Opatrunek leczniczy zęba – kiedy i po co się go zakłada?

Plomba tymczasowa zabezpiecza ubytek przed dostawaniem się w jego głąb resztek jedzenia i szkodliwych bakterii, ale nie stanowi docelowego wypełnienia. Najczęściej stosuje się ją przy kanałowym leczeniu zębów oraz przy wybielaniu martwego zęba. Czasami lekarz decyduje o założeniu opatrunku na ząb przy bardzo głębokiej próchnicy, gdy leczenie stomatologiczne dociera do miazgi zęba [1]. Wypełnienie tymczasowe umożliwia obserwację zęba przed założeniem właściwej plomby. W niektórych przypadkach stosuje się też biologiczne leczenie miazgi, które polega na wsparciu jej zdolności regeneracyjnych za sprawą różnego rodzaju środków leczniczych, które zakładane są pod plombę tymczasową.

Jakie badania poprzedzają założenie opatrunku na ząb?

Przed założeniem opatrunku tymczasowego lekarz może wykonać zdjęcie RTG zęba, by ocenić jego stan. Po założeniu wypełnienia tymczasowego przez co najmniej pół godziny nie powinno się nic jeść ani pić.

Opatrunek tymczasowy – na jak długo?

Opatrunek tymczasowy na zęba zakłada się zazwyczaj na kilka do kilkunastu dni. Czas, na jaki zakładane jest takie wypełnienie, zależy od decyzji lekarza i indywidualnych wskazań. Lekarz może podjąć decyzję o skróceniu lub wydłużeniu okresu, na jaki założony jest opatrunek, jeśli zachodzi taka potrzeba. W przypadku konieczności zatrucia zęba przed leczeniem kanałowym opatrunek stosuje się na nie dłużej niż dwa tygodnie. Natomiast przy leczeniu biologicznym głębokiej próchnicy opatrunek zakładany jest na od 3 do 6 miesięcy.

Czy można samemu wyjąć opatrunek z zęba?

Opatrunek tymczasowy zawsze powinien zakładać i wyjmować lekarz dentysta. Jeśli wypełnienie tymczasowe wypadnie, na przykład podczas mycia zębów, należy jak najszybciej zgłosić się do stomatologa w celu jego uzupełnienia. Tymczasowe wypełnienie łatwo się zakłada i szybko zdejmuje, ale pod żadnym pozorem nie należy tego robić samodzielnie.

Jaki powinien być dobry opatrunek?

Dobry opatrunek na ząb powinien odpowiednio przylegać do zęba, by zabezpieczyć go przed dostawaniem się resztek jedzenia, musi być wykonany z materiałów nietoksycznych i niereagujących z pokarmami. Powinien być wystarczająco trwały, by wytrzymać codzienne mycie zębów szczoteczką i rozgryzanie pokarmów. Przede wszystkim musi być jednak szczelny, ponieważ jego podstawowym zadaniem jest ochrona zęba przed niebezpiecznymi bakteriami. Ważne też, by miał neutralny smak.

Jaki rodzaj wypełnienia się stosuje? Jakie jest najlepsze?

Wypełnienie tymczasowe najczęściej wykonane jest z materiału, który jest już gotowy i zakłada się go bardzo szybko. Nie trzeba też go specjalnie utwardzać. Materiał do wykonania opatrunku na ząb musi być przede wszystkim bezpieczny dla pacjenta i nie powodować alergii.

Ból zęba po założeniu opatrunku – czy jest normalny?

Po założeniu opatrunku na żywy ząb może on przez jakiś czas pobolewać, zwłaszcza gdy konieczne było leczenie głębokiej próchnicy. Jeśli ból nasila się, zwłaszcza w nocy, należy jak najszybciej udać się do dentysty, który podejmie decyzję o dalszym leczeniu. Wizyty u dentysty nie należy odkładać na później, choć wielu pacjentów tak właśnie postępuje – przyczyną często jest lęk przed bólem i innymi nieprzyjemnymi doznaniami [2]. Dlatego warto wybrać sprawdzoną, polecaną przez klientów klinikę Warsaw Dental Center, gdzie profesjonalny zespół zadba o najwyższy standard leczenia i dobór materiałów najlepszej jakości, a także o to, by wizyta przebiegała bezstresowo.

Mycie zębów po założeniu opatrunku

Po założeniu opatrunku zaleca się zachować ostrożność podczas mycia zębów. Należy je delikatnie szczotkować i nie płukać jamy ustnej bardzo energicznie, ponieważ może to spowodować wypadnięcie tymczasowego wypełnienia. Można, a nawet trzeba stosować nić dentystyczną i zachowywać zwykłą higienę jamy ustnej, która jest najlepszą ochroną przed próchnicą.

Bibliografia:

1. A. Kopeć i in., Profilaktyka domowa i specjalistyczna jamy ustnej, Journal of Clinical Healthcare 1/2017.
2. Urszula Kaczmarek, Urszula Kanaffa-Kilijańska, Dorota Frydecka, Metody oceny lęku stomatologicznego u dorosłych, Dent. Med. Probl. 2010, 47, 1, 97–100.