Drenaż limfatyczny – na czym polega i w jakich przypadkach jest zalecany
Drenaż limfatyczny to zabieg polegający na wspomaganiu przepływu limfy przez naczynia limfatyczne i jej odprowadzania z obszarów nadmiernego gromadzenia się. Zabieg ma za zadanie eliminację zbyt dużej ilości płynu z przestrzeni poza naczyniowej, której nadmiar eksponowany jest w postaci obrzęków.
Czym jest drenaż limfatyczny?
Limfa, inaczej chłonka, to bezbarwny płyn, którego skład warunkowany jest obszarem, z którego pochodzi. Odprowadzana jest z danej okolicy ciała przez drobne limfatyczne naczynia włosowate, o średnicy większej niż odpowiadające im naczynia krwionośne. Następnie chłonka wpada do naczyń zbiorczych, o średnicy od 1 do 3mm, tym razem cieńszych od odpowiadających im naczyń układu krążenia. Zmiana średnicy światła naczynia odbywa się na poziomie węzła chłonnego. Do węzła trafia naczynie cieńsze, a wychodzi grubsze. W trakcie przepływu dochodzi do zagęszczenia limfy, a sam przebieg naczyń limfatycznych jest zbliżony do przebiegu odpowiadających im żył. Z naczyń zbiorczych chłonka dociera do pni chłonnych, których w organizmie mamy już tylko 7, a z pni do przewodów chłonnych.
Ostatecznie w okolicy kątów żylnych limfa doprowadzona jest do krwiobiegu. Do mechanizmów odpowiedzialnych za prawidłowy przepływ limfy należą własne mechanizmy regulujące w postaci skurczu mięśni gładkich ale także siła ssąca prądu krwi z okolicy kątów żylnych, pulsacja przebiegających w pobliżu tętnic, ujemne ciśnienie w klatce piersiowej podczas wdechu, obecność zastawek, a także praca mięśni szkieletowych. Pomimo szeregu mechanizmów korzystnie wpływających na powrót limfy z przestrzeni pozanaczyniowej do krwiobiegu, może dochodzić do nadmiernego jej gromadzenia się i obrzęków. Dochodzi do tego w sytuacjach kiedy zawodzi, któryś z przybliżonych mechanizmów albo dochodzi do uszkodzenia naczyń limfatycznych lub usunięcia/ uszkodzenia węzłów chłonnych. Wówczas niezbędne jest wspomaganie pracy układu limfatycznego poprzez oddziaływanie z zewnątrz.
Jak przebiega zabieg drenażu limfatycznego?
Zabieg drenażu limfatycznego musi być ściśle dostosowany do kierunku przebiegu naczyń limfatycznych oraz prędkości przepływu limfy. Użycie nadmiernej siły lub prędkości w trakcie drenażu jest nieskuteczne. Drenaż limfatyczny rozpoczyna się od opracowania węzłów chłonnych leżących na drodze przebiegu limfy z obszaru, który będziemy opracowywać. Następnie w odpowiedniej kolejności przesuwamy limfę do węzłów. I po kolei prowadzimy ją w kierunku pni limfatycznych. Zabieg drenażu limfatycznego jest bardzo spokojną, powolną i delikatną procedurą co często przez Pacjentów określane jest jako „nudne”, ale tak właśnie ma ten zabieg wyglądać. Doprowadzenie do zaczerwienienia lub ogrzania skóry w obszarze zabiegowym wskazuje na zbyt dużą intensywność zabiegów.
Czy drenaż limfatyczny można wykonać z użyciem aparatury?
Manualny drenaż limfatyczny wykonywany jest ręcznie przez fizjoterapeutę. Bardzo ważne, w związku z opisaną powyżej procedurą, żeby zabieg wykonywał profesjonalista. W celu uniknięcia błędów w wykonaniu zabiegu drenażu i jako element wspomagający pracę terapeutów w wielu miejscach wykorzystuje się aparaty do drenażu limfatycznego. Najczęściej mają one postać rękawów, które dzięki powtarzalnej zmianie ciśnień wspomagają odprowadzanie limfy. Bez względu na to czy zabieg wykonywany jest ręcznie czy z użyciem aparatury, w celu uzyskania zauważalnych efektów, konieczne jest regularne przeprowadzenie zabiegów w serii.
