Rodzaje badań słuchu – na które się zdecydować?

Badania słuchu pozwalają wykryć i ustalić nasilenie ubytku słuchu, zarówno u osób dorosłych, jak i u dzieci. Ich wykonanie zaleca się wszystkim tym, którzy zauważają u siebie objawy niedosłuchu, takie jak m.in.: problemy z rozumieniem mowy, zwłaszcza w hałasie, niedosłyszenie wysokich dźwięków, konieczność częstego proszenia rozmówców o powtórzenie. Przedstawiamy trzy najbardziej powszechne rodzaje badań słuchu oraz najczęstsze wskazania do ich przeprowadzenia.  

Badanie słuchu u dziecka i osoby dorosłej 

Dzisiejsza audiologia dysponuje wieloma metodami diagnostycznymi, które pozwalają wykryć różnego typu wady słuchu nawet na wczesnym etapie ich rozwoju. Wyróżnia się dwa rodzaje badań słuchu: obiektywne i subiektywne. 

Do pierwszej grupy zalicza się te, których przeprowadzenie nie wymaga czynnego udziału pacjenta. Z tego względu chętnie przeprowadza się je u dzieci. Są to m.in.: tympanometria i badanie otoemisji akustycznych. Badania subiektywne zakładają współpracę osoby badanej. Najpopularniejszym z tej grupy jest audiometria tonalna. 

Przyjrzyjmy się na czym polega każde z wymienionych badań. 

Tympanometria 

Tympanometria to badanie słuchu pozwalające ocenić funkcjonowanie błony bębenkowej, która w procesie słyszenia odpowiada za przekazywanie fali dźwiękowej z ucha zewnętrznego do środkowego – na kosteczki słuchowe. 

Jak wygląda badanie? Do uszu pacjenta wprowadzane są małe sondy przypominające wyglądem słuchawki, a następnie wtłaczane jest powietrze. Dzięki temu audiolog może ocenić, czy błona porusza się we właściwy sposób, czy nie jest zbyt sztywna lub rozluźniona, a także czy nie doszło do jej przedziurawienia. Wynik prezentowany jest na monitorze w postaci wykresu zwanego tympanogramem.  

Kiedy warto je wykonać? Tympanometrię wykonuje się przy podejrzeniu obecności płynu w obrębie ucha środkowego (związanej z występowaniem zapalenia ucha) lub nadmiaru woskowiny. Badanie pozwala też sprawdzić, czy nie doszło do perforacji (przedziurawienia) błony bębenkowej. 

Badanie otoemisji akustycznych 

Ten rodzaj badania słuchu służy sprawdzeniu, jak dobrze działa ślimak. Mierzy sygnał akustyczny, który generuje skurcz komórek słuchowych powstający podczas przetwarzania przez nie fali dźwiękowej w impulsy elektryczne. U osób ze zdrowym słuchem, sygnał ten zostanie zarejestrowany, u osób z ubytkiem słuchu większym niż 25-30 dB – nie. 

Jak wygląda badanie? W uchu pacjenta umieszcza się małą sondę, która wprowadza do ucha dźwięki i rejestruje sygnał wysyłany przez komórki słuchowe. Badanie otoemisji powinno poprzedzić badanie ucha środkowego. 

Kiedy warto je wykonać? Otoemisję akustyczną stosuje się jako przesiewowe badanie słuchu u noworodków. U dorosłych przeprowadza się ją, aby ocenić, jak na słuch wpływa hałas, a także by sprawdzić, czy doszło do uszkodzenia słuchu na skutek działania leków ototoksycznych. 

Audiometria tonalna 

Audiometria tonalna pozwala ustalić próg słyszenia, czyli najcichszy możliwy do zarejestrowania dźwięk. Wymaga świadomego uczestnictwa pacjenta i jego reakcji na bodźce dźwiękowe. To one decydują o dokładności wyników. 

Jak wygląda badanie? Pacjent ma na sobie słuchawki, za pośrednictwem których są mu podawane dźwięki o stopniowo zwiększanej częstotliwości. Jego rolą jest naciśnięcie przycisku lub uniesienie ręki za każdym razem, gdy dany dźwięk usłyszy. W ten sposób ustala się najcichszy dźwięk, jaki jest w stanie zarejestrować. Audiogram – wynik badania słuchu – ilustruje próg słyszenia przy pomocy krzywych. Wynik uznaje się za prawidłowy, gdy próg słyszenia mieści się w granicach 0-25 dB. Przekroczenie normy jest najczęściej wskazaniem do korzystania z aparatu słuchowego.

Kiedy warto je wykonać? Audiometrię tonalną najlepiej wykonywać regularnie, przynajmniej raz do roku. Warto wiedzieć, że w wielu miejscach, np. w placówkach BRANDvital, jest to bezpłatne badanie słuchu, któremu można poddać się bez zobowiązań po wcześniejszym ustaleniu dogodnego terminu. Wskazania do audiometrii obejmują również typowe objawy problemów ze słuchem, a także pracę w miejscu o znacznym zanieczyszczeniu hałasem. 

Badania słuchu nie wymagają wcześniejszego przygotowania i są w pełni bezpieczne. Im wcześniej zostaną wykonane, tym szybciej można podjąć kroki hamujące postęp niedosłuchu. Wszelkie zaobserwowane nieprawidłowości warto zatem jak najszybciej zgłosić laryngologowi lub protetykowi słuchu. Ten ostatni, w razie konieczności, pomoże dobrać odpowiedni aparat słuchowy.