Infekcje górnych dróg oddechowych - jak je leczyć i jak uniknąć powikłań?

Katar, drapanie w gardle, chrypka i kaszel to najczęstsze sygnały, że organizm zmaga się z infekcją. W większości przypadków wystarczą proste domowe sposoby: odpoczynek, nawadnianie, toaleta nosa solą fizjologiczną oraz leczenie objawowe dobrane do wieku. Co jednak zrobić, kiedy banalna infekcja daje powikłania? Sprawdź, jak leczyć infekcje, by uniknąć dodatkowych kłopotów.

Jakie są przyczyny infekcji górnych dróg oddechowych?

Najczęściej winne są wirusy przenoszone drogą kropelkową lub przez kontakt pośredni (np. ręce–nos/usta/oczy): rinowirusy, sezonowe koronawirusy, wirusy grypy i paragrypy, RSV oraz adenowirusy. Rzadziej przyczyną bywa zakażenie bakteryjne, np. paciorkowcowe zapalenie gardła (Streptococcus pyogenes) lub nadkażenia w obrębie nosa, zatok i ucha, m.in. Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae.

Ryzyko rośnie przy bliskim kontakcie w dużych grupach (szkoła, komunikacja miejska), gorszej wentylacji i niskiej wilgotności zimą, a także przy niedosypianiu, przewlekłym stresie i odwodnieniu. Do częstszych nawrotów mogą dokładać się: ekspozycja na dym tytoniowy, zanieczyszczenia powietrza, alergie, wady anatomiczne (przerost migdałka gardłowego, skrzywienie przegrody nosowej) oraz niedostateczna higiena rąk.

Objawy infekcji górnych dróg oddechowych

Najczęstsze objawy infekcji dróg oddechowych to:

• ból gardła (nasila się przy połykaniu), chrypka oraz „drapanie” w gardle,
• katar i zatkany nos, wodnista wydzielina, która z czasem gęstnieje, oraz spływanie po tylnej ścianie gardła,
• kichanie, podrażnienie i suchość śluzówek nosa,
• kaszel - zwykle początkowo suchy, później przechodzący w „wilgotny”; nasila się w nocy i po położeniu się,
• stan podgorączkowy lub gorączka,
• bóle mięśniowo–stawowe, uczucie „rozbicia”, ból głowy,
• upośledzenie węchu i smaku, uczucie ucisku w okolicy zatok (nasila się przy pochylaniu),
• u dzieci: rozdrażnienie, mniejszy apetyt, problemy ze snem, czasem ból ucha lub nadwrażliwość przy ucisku okolicy ucha.

Wysoka i utrzymująca się gorączka, duszności, trudności z połykaniem, silny ból ucha lub zatok, objawy trwające >10–14 dni albo nagłe pogorszenie po krótkiej poprawie - to objawy wymagające konsultacji z lekarzem.

Jak leczyć infekcje górnych dróg oddechowych?

Większość infekcji górnych dróg oddechowych ma podłoże wirusowe, dlatego leczenie zwykle polega na łagodzeniu objawów i daniu organizmowi czasu na wyzdrowienie. Najważniejsze są: odpoczynek, regularne nawadnianie i higiena nosa oraz gardła.

Na ból i gorączkę stosuj paracetamol lub ibuprofen w dawkach dostosowanych do wieku i masy ciała. Zatkany nos udrożnisz roztworem soli (spray lub irygacje), a w razie dużego obrzęku można rozważyć donosowe preparaty obkurczające (z zachowaniem limitu dni zgodnie z ulotką) lub niekiedy wskazane przez lekarza glikokortykosteroidy donosowe.

Kaszel suchy złagodzisz nawilżaniem i preparatami osłaniającymi gardło. Przy kaszlu mokrym celem jest ułatwienie odkrztuszania.

Antybiotyki włącza się wyłącznie przy potwierdzonym lub podejrzanym zakażeniu bakteryjnym - zawsze decyduje o tym lekarz.

Domowe sposoby na infekcje górnych dróg oddechowych

Domowy plan opiera się na prostych krokach, które poprawiają komfort.

Pij często, ale małymi łykami (dozwolona jest woda oraz ciepłe napoje), wietrz mieszkanie i utrzymuj umiarkowaną wilgotność powietrza. Regularnie oczyszczaj nos roztworem 0,9% NaCl. U starszych dzieci i dorosłych pomocne bywa delikatne płukanie nosa irygatorem. Stosuj nebulizacje solą fizjologiczną - nawilżają śluzówki i ułatwiają usuwanie wydzieliny.

Ciepły prysznic lub krótki ciepły okład na okolice zatok może przynieść ulgę przy uczuciu rozpierania (nie stosuj przy wysokiej gorączce!). Na noc wybieraj wyższą poduszkę, by łatwiej oddychać i uniknąć budzącego co chwilę kaszlu. Unikaj dymu tytoniowego i intensywnych odświeżaczy powietrza.

Jeśli mimo tych działań dolegliwości narastają - skonsultuj się z lekarzem.

Jak unikać powikłań po infekcji górnych dróg oddechowych?

Najwięcej powikłań po chorobie pojawia się wtedy, gdy zbyt szybko wracamy do pełnej aktywności albo zaniedbujemy higienę nosa i odpowiednie nawodnienie. Jak zmniejszyć ryzyko zapalenia ucha, zatok czy oskrzeli?

• daj sobie czas na regenerację - po ustąpieniu gorączki odczekaj jeszcze 24-48 godzin, zanim wrócisz to standardowej aktywności,
• nawadniaj organizm - małe, ale częste porcje płynów ułatwiają upłynnienie resztek zalegającej wydzieliny i przyczyniają się do regeneracji śluzówki,
• chroń drogi oddechowe - unikaj dymu tytoniowego i intensywnych aerozoli zapachowych; w chłodne dni zasłaniaj usta i nos szalikiem podczas wyjścia z domu,
• dokończ zalecone terapie - jeśli lekarz włączył leczenie, stosuj je zgodnie z zaleceniami i nie przerywaj przy pierwszej poprawie. To szczególnie ważne przy antybiotykach - w przeciwnym razie ryzykujesz nie tylko nawrót choroby czy powikłania, ale także rozwój antybiotykooporności.

Imupret - naturalne wsparcie w leczeniu infekcji

Gdy pojawia się drapanie w gardle, katar i „rozbicie”, sięgnij po Imupret - lek roślinny dostępny bez recepty, przeznaczony do stosowania od pierwszych objawów przeziębienia i w trakcie jego trwania.

Preparat łączy roślin leczniczych, takich jak skrzyp polny, prawoślaz lekarski, rumianek, kora dębu, krwawnik, liść orzecha włoskiego oraz mniszek lekarski, i wykazuje działanie immunomodulujące - wspiera aktywację elementów odpowiedzi wrodzonej, w tym fagocytów i komórek NK. Dzięki temu wpisuje się w podejście „działaj na początku infekcji, a nie dopiero przy nasilonych dolegliwościach”.

Preparat dostępny jest w dwóch postaciach farmaceutycznych:

• Krople doustne: dla dzieci od 2. roku życia i dorosłych. Bez dodatków smakowych, cukru i konserwantów. Po otwarciu można stosować do 6 miesięcy. Dostępne w butelkach 50 ml i 100 ml.
• Tabletki: dla dzieci od 6. roku życia i dorosłych [1].

Jak włączyć Imupret do domowego postępowania?

Stosuj go równolegle z odpoczynkiem, nawadnianiem oraz higieną nosa i gardła. Wybierz postać odpowiednią do wieku i trzymaj się dawkowania podanego w ulotce lub rekomendacji lekarskiej.

Pamiętaj - To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

[1]. Dokumentacja rejestracyjna leku Imupret N i Imupret.

Nazwa produktu leczniczego: Imupret N, krople doustne; Imupret, tabletki drażowane. Produkt złożony. Krople doustne zawierają do 19,5% [v/v] etanolu. Postać farmaceutyczna: krople doustne; tabletki drażowane. Wskazania terapeutyczne do stosowania: Tradycyjnie stosowany przy pierwszych oznakach oraz w czasie trwania przeziębienia. Podmiot odpowiedzialny: Bionorica SE, 92308 Neumarkt, Niemcy. Informacji o leku udziela: Bionorica Polska Sp. z o.o., ul. Hrubieszowska 6b, 01-209 Warszawa.

Nazwa produktu leczniczego: Imupret, tabletki drażowane. Produkt złożony. Postać farmaceutyczna: Tabletki drażowane. Wskazania terapeutyczne do stosowania: Tradycyjnie stosowany przy pierwszych oznakach oraz w czasie trwania przeziębienia. Podmiot odpowiedzialny: Bionorica SE, 92308 Neumarkt, Niemcy. Informacji o leku udziela: Bionorica Polska Sp. z o.o., ul. Hrubieszowska 6B, 01-209 Warszawa.

Tradycyjny produkt leczniczy roślinny z określonymi wskazaniami wynikającymi wyłącznie z długotrwałego stosowania.